વિમાન ક્રેશ થાય તો પણ બચી શકો છો! બસ, આ ખાસ સીટ પર બેસજો… કારણ જાણીને ચોંકી જશો!
રાજકોટ: હવાઈ મુસાફરી આજે પરિવહનનો સૌથી સુરક્ષિત માર્ગ માનવામાં આવે છે, તેમ છતાં વિમાન દુર્ઘટનાનો ભય હંમેશા લોકોના મનમાં ક્યાંક ને ક્યાંક રહેલો હોય છે. આવા સમયે, જો કોઈ કમનસીબ ઘટના બને, તો કઈ સીટ પર બેસવાથી બચવાની શક્યતા વધુ હોય છે તેવો પ્રશ્ન ઘણાને થાય છે. વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો અને આંકડાકીય વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે વિમાનના પાછળના ભાગમાં બેઠેલા મુસાફરોના બચવાની શક્યતા વધુ હોય છે.
શું કહે છે અભ્યાસો અને આંકડા?
2015માં, TIME મેગેઝિને યુ.એસ.ની ફેડરલ એવિએશન એડમિનિસ્ટ્રેશન (FAA) ના 35 વર્ષના વિમાન અકસ્માતોના ડેટાનું ઊંડાણપૂર્વક વિશ્લેષણ કર્યું હતું. આ અભ્યાસના ચોંકાવનારા તારણો મુજબ, વિમાનના પાછળના ત્રીજા ભાગમાં બેઠેલા મુસાફરોનો મૃત્યુદર સૌથી ઓછો, માત્ર 32% નોંધાયો હતો. તેની સરખામણીમાં, મધ્ય ભાગમાં 39% અને આગળના ભાગમાં 38% મૃત્યુદર જોવા મળ્યો હતો. વધુ વિગતવાર જોઈએ તો, વિમાનના પાછળના ભાગમાં આવેલી મધ્યની સીટો સૌથી સુરક્ષિત જણાઈ હતી, જ્યાં મૃત્યુદર ફક્ત 28% હતો.
શા માટે પાછળનો ભાગ વધુ સુરક્ષિત?
આના પાછળનું મુખ્ય કારણ ‘અસરનું શોષણ’ છે. જ્યારે કોઈ વિમાન ક્રેશ થાય છે, ત્યારે સામાન્ય રીતે આગળનો ભાગ સૌથી પહેલા અને સૌથી વધુ અસર ઝીલે છે. આનાથી વિમાનના પાછળના ભાગને પ્રમાણમાં ઓછું નુકસાન થાય છે અને તે વધુ અકબંધ રહેવાની શક્યતા રહે છે, જેના પરિણામે ત્યાં બેઠેલા મુસાફરોને બચવાની વધુ તક મળે છે. 2012માં થયેલા એક કૃત્રિમ ક્રેશ ટેસ્ટમાં પણ આ વાત સાબિત થઈ હતી, જેમાં બોઇંગ 727 વિમાનને જાણીજોઈને ક્રેશ કરવામાં આવ્યું હતું અને આગળના ભાગમાં બેઠેલા ડમીને સૌથી વધુ નુકસાન થયું હતું.
બહાર નીકળવાની ઝડપ પણ મહત્વની:
જોકે, માત્ર સીટની સ્થિતિ જ નહીં, પરંતુ ક્રેશ પછી વિમાનમાંથી કેટલી ઝડપથી બહાર નીકળી શકાય છે તે પણ બચવા માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. ઇમરજન્સી એક્ઝિટની નજીક બેઠેલા મુસાફરોને બહાર નીકળવાની વધુ સારી તક મળે છે, ખાસ કરીને આગ કે ધુમાડા જેવી જીવલેણ પરિસ્થિતિઓમાં. કેટલાક નિષ્ણાતો “ફાઇવ-રો રૂલ” (Five-Row Rule) નું પાલન કરવાનું સૂચવે છે, જે મુજબ ઇમરજન્સી એક્ઝિટથી પાંચ હરોળની અંદર બેસવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.
અંતે, એ યાદ રાખવું જરૂરી છે કે દરેક વિમાન દુર્ઘટનાની પરિસ્થિતિ અનન્ય હોય છે અને તેમાં ઘણા પરિબળો બચાવને અસર કરી શકે છે. તેમ છતાં, આંકડાકીય રીતે જોઈએ તો હવાઈ મુસાફરી એ અન્ય પરિવહન માધ્યમો કરતાં ઘણી સુરક્ષિત છે. આ માહિતી ફક્ત જ્ઞાનવર્ધક હેતુ માટે છે અને મુસાફરી કરતી વખતે તમારા મનમાં શાંતિ સ્થાપિત કરવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે.
