આજે ગંગા દશમી: પવિત્ર ગંગાના અવતરણનો મહાપર્વ અને વૈષ્ણવ સંપ્રદાયમાં તેનું મહત્વ
આજે, ગુરુવાર, ૫ જૂન, ૨૦૨૫ ના રોજ પવિત્ર ગંગા દશમીનો પાવન પર્વ છે. હિન્દુ ધર્મમાં, ખાસ કરીને વૈષ્ણવ સંપ્રદાયમાં, આ દિવસનું અનેરું મહત્વ છે. માન્યતા અનુસાર, આજના દિવસે જ ભગવાન શિવની જટામાંથી પવિત્ર ગંગા નદી પૃથ્વી પર અવતરી હતી અને ભગીરથના કઠોર તપને કારણે પૂર્વજોને મોક્ષ પ્રાપ્ત થયો હતો. આથી, આ દિવસ ગંગા નદીના ધરતી પરના આગમનની ખુશી અને તેના પવિત્ર પ્રવાહ દ્વારા પાપોના શુદ્ધિકરણના પ્રતીક તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
વૈષ્ણવ સંપ્રદાયમાં ગંગાને ભગવાન વિષ્ણુના ચરણોમાંથી નીકળેલી ગણીને અત્યંત પવિત્ર માનવામાં આવે છે. “ગંગા વિષ્ણુ પદોદ્ભવા” – એટલે કે ગંગા વિષ્ણુના ચરણોમાંથી ઉત્પન્ન થયેલી છે, એ ભાવના વૈષ્ણવોમાં દ્રઢપણે વસેલી છે. આ દિવસે વૈષ્ણવો ગંગા નદીમાં સ્નાન કરીને પોતાના પાપોમાંથી મુક્તિ મેળવે છે અને મોક્ષની પ્રાપ્તિ માટે પ્રાર્થના કરે છે. જેઓ ગંગા કિનારે જઈ શકતા નથી, તેઓ ઘરમાં જ ગંગાજળથી સ્નાન કરીને ગંગા મૈયાનું સ્મરણ કરે છે.
ગંગા દશમીના દિવસે દાન-પુણ્યનું પણ વિશેષ મહત્ત્વ છે. અન્ન, વસ્ત્ર, જળ, અને અન્ય જરૂરિયાતની વસ્તુઓનું દાન કરવાથી પુણ્યની પ્રાપ્તિ થાય છે. વૈષ્ણવો આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ અને ગંગા મૈયાની પૂજા-અર્ચના કરે છે, ભજન-કીર્તન કરે છે અને ગંગા સહસ્રનામનો પાઠ કરે છે. આ પવિત્ર દિવસે ગંગા નદીના સંરક્ષણ અને સ્વચ્છતાનો સંકલ્પ લેવો પણ અત્યંત જરૂરી છે, જેથી આ પવિત્ર ધારા સદાય વહેતી રહે અને આવનારી પેઢીઓ પણ તેના લાભ લઈ શકે.
આ અવસરે દરેક હવેલીઓમાં આજે અનોખો માહોલ હશે…ત્યારે રાજકોટમાં સૌરાષ્ટ્રની અતિ પ્રાચીન શ્રી શ્યામલાલજીની હવેલીમાં આજે જેઠ સુદ દશમ, ગુરુવાર, તારીખ ૫-૬-૨૦૨૫ ના રોજ “શ્રી ગંગાદશમી ઉત્સવ” નું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.
આ ઉત્સવ અંતર્ગત, શ્રીજીના નૌકા વિહારનો મનોરથ ભોગ સંધ્યા (સાંજે ૬:૧૫ વાગ્યે) તથા શયન દર્શનમાં થશે. તેમજ નિર્જળા એકાદશી વ્રત જેઠ સુદ ૧૨, તારીખ ૭-૬-૨૫, શનિવારે છે.
સ્થળ: શ્રી શ્યામલાલજીની હવેલી (જૂની શદરની હવેલી), પંચનાથ મંદિર મેઈન રોડ, જય સીયારામ પેંડાવાળાની સામે, રાજકોટ.
આ પાવન અવસરે, સમસ્ત વૈષ્ણવ સમાજને ગંગા દશમીની હાર્દિક શુભકામનાઓ!